Wyprawa do Finlandii była naszo zupełnie pjyrszo. Zakładym dlo pomysłu była moja długoletnio fascynacja północnymi krajami, ktróre żech już przedtym kilka razy odwiedził. Definitywno decyzja, że organizujymy wyprawe na północ zapadła po obejrzyniu filmu “Sám napříč Fenumsmarkou” https://vimeo.com/5102243, autorstwa Petra Pavlíčka, gdzie autor dokumentuje swój trzytygodniowy track po Norwegii.
Sama myśl, na podobne przeżyci mnie niesamowicie inspirowała, jednak najpierw muszymy sprawdzić nasze siły w powjydzmy troche mniej ekstremalnych warunkach. To że my w kóńcu wybrali Park Narodowy Urho Kennonen, daleko za kryngym polarnym we Finlandii, był raczej przypadek.
Dziyń 1.
Wyprawa zaczyno w południe na dworcu kolejowym w Czeskim Cieszynie. Z tamtónd pocióngym do Pragi, z kónd nóm pod wieczór leci samolot w kierunku Helsinek.
Z racji tej, że nigdo z nas nie zno dokładnie droge na lotnisko, a nie wiedzieli my o istnieniu AirportExpres autobusu, to my sie ścigli chyba na godzine w Pradze zgubić, ale o tym innym razym.
Samolot my zdónżyli bez wjynkszych kómlikacji a pod wieczór sie wylóndowało na lotnisku w Helsinkach. Nastympne połónczyni do Oulu leci aż rano, to też my naszli zgrabnóm ławeczke a na ni sie przespali do rana.
Dziyń 2.
Rano wstajymy wcześnie i nasiodómy na samolot w kierunku Oulu, stolicy północy.
Z lotniska autobusym do centra miasta. Tam my jeszcze dokupili butle gazowe i troche jedzynio. Reszta dnia już potym była poświyncóno czynności bardzo specjalnej, któróm było czekani. Fini majóm zdaje sie kupe czasu. Linie kolejowe, specjalne w przecióngu weekendów nie jeżdzóm zbyt czynsto. W prypadku trasy Oulu – Rovaniemi tak dwa, max trzy razy na dobe. Po poru godzinacz sie jednak pocióng nareszcie pokazuje a o dwi godziny późni siedzymy na dworcu autobusowym w Rovaniemi i znowu czekómy dalsze cztery godziny, tym razym na autobus do Saariselki.
Jednak droga autobusym była bardzo wygodno. Kierowca mówił nieźle po angielsku, czyli nóm nawet zaoferowoł, że nas podrzuci specjalnie ku wejściu do Parku Narodowego.
Na miejscu my byli około jedynastej w nocy. Jednak ale je dziyń polarny, to też światła je dość a my idymy jeszcze jakieś 6 km do niedaleki chatki, gdzie zpyndzómy noc.
W ramach przigotowanio drewna na opał, naszo wyprawa zaliczo siekierke w palcu ekipowicza. Jednak nima to zbyt głymboki, to też troche leukoporu wszystko sprawi.
Dziyń 3.
Nastympnego rana, no raczej dopołudnia, żeśmy zrobili krótkóm przechadzke do najwjynkszej chaty turystycznej w zasiyngu Saariselki i Kiilopy, do Lulampi.
Na całkjym ciynżki 20 kg plecaki my nie sóm zbyt przyzwyczajyni, co powoduje całkym czynste przerwy. W południe sie zatrzymujymy na chacie Vellinsarpima, gdzie gotujymy obiad.
Jedna pogoda nóm dzisio nie życzy, od rana sie neustannie zmjynio zachmurzónie niebo z deszczym. Jednak popołudniu, cali zmoczani, przichodzymy ku Luulampi, wielki dwupjyntrowej chacie turystycznej. W środku sie przed deszczym schowuje kilka dalszych turystów a w pośrodku pomieszczynia sie poli przijymne ognisko. Dzisio zostajymy. Dowómy suszyć bóty i skarpety i siedzymy przi ogniu do późnej nocy.
Dziyń 4.
Nazajutrz sie budzymy a pogoda na polu je tako, że by psa nie wygnoł. Nikómu sie na pole nie chce, ale nie do sie nic robić, po godzinie czekanio i odkłodanio, wychodzymy na ścieżke.
Nie minyła godzina, kiedy my mijali drogowskaz a wzkaźniki, były taki jakisi dziwne, bo pokazywały inne miejsca niż my wyglóndali. Po krótkim studiu mapy je jasne. Idymy zupełnie źle. Było trzeba sie wrócić na Lulampi. Godzina i pół marszu w deszczu i silnym wiatru poszła na zmar.
Na Luulampi my sie troche zagrzoli, a że sie pogoda troche umóndrziła, to za niedługo my wyszli znowu, tym razym już dobrze, w kierunku Rautulampi.
Po dwu, może trzech godzinach my doszli na miejsce, ku niewielki chałupce nad brzegym jeziora. Tu my pojedli a z racji tej, że w chatce był rozpolóny piecyk i było ciepło, to my sie i wykómpali w zimnym jeziorze, a potym już marsz dali w kierunku Suomunruoktu. Je wprawdzie późne popołudni, ale światła mómy nieograniczónie.
Wieczór przichodzymy do Suomunruoktu i rozpalómy ognisko. Dzisio do nas w dodatku dołónczyło fiński małżyństwo. Chłop nie umi po angielsku ani słowo, ale jego babka glyndzi nieźle a tak siedzymy długo do nocy a wykłodómy sie o wszystkim, co nas napadnie.
Dziyń 5.
Rano nas wito ponownie świetno pogoda. Łónczymy sie z Finami a przi tej okazji nóm zostajóm gymby na oścież. Facet sie ciepje na pleca 50 kg plecak a jebo żóna dowo jakieś 35 kg. My z naszymi 20 sie mogymy schować.
Cały dziyń śwjyci słóneczko, toteż fajnie sie nóm idzie. W południe obiad w pośrodku lasa. Jednak zaczynómy sie czuć wszyscy jakosi nieswojo.
Przed odjazdym my jedzyni jakosi specjalnie nie dyskutowali. Niesymy ze sebóm suma 80 porcji jedzynia. Zawsze 50 g mjynsa, 50 g waszyw i 100 g ryżu, kaszy ziemniaczanej czy kuskusu, wszystko dobrze wysuszóne. Dlo czterech facetów to daje razym 400 g posiłku na jednego na dobe. Według internetów, co żech stwierdził aż po powrotcie, my mieli jakieś 5000 kJ dziynnie. To je przi całodzynnym marszu troche za mało.
Wszyscy my sie czuli zmynczyni a jakoś nie w humorze. Jednak wszystko, co nóm do szczyńścia brakowało, było troche czekulady. Ta nóm natychmiastowo poprawiła humor i od razu sie szło lepi.
Podwieczór my dotarli do Tuiskukuru, małej chatki nad rzekóm. Jak zawsze we Finlandii, neśmi brakować ognisko i magazyn drewna. Wieczón jeszcze do nas przypadkim dołónczyła czesko rodzinka. Dzisio nocujóm z nami.
Dziyń 6.
Szósty dziyń wyprawy sie budzymy wcześnie rano i odrazu wychodzymy w kierunku Luirojärvi. Pogoda je przijymno, a droga nóm uciyko sama. Chwile las, chwile łónczka, sem tam przeba zmoczać noge i przekroczyć potóczek.
W południe my nareszcie dotarli do samego środka Parku Narodowego, Luirojärvije, jeśli to tak można nazwać, centrym turystycznym całej okolicy. Nad wielkim jeziorym sie tu znajduje kilka chat na przespani do aż 20 ludzi, i co je najważniejsze, majóm tu saune.
Gotujymy obiad a po jedzyniu mi cało wyprawa, zmynczóno posiłkym, zasypio. Mie sie nie chcze marnować dnia, to żech sie wyprawił na najwyższóm góre, no powjydzmy raczej kopiec, parku Urho Kekkonen, Sakosti (713m). Droga na szczyt mi zabrała jakieś 2 godziny. Ostatnich 100m wysokości sie przijymno leśno ścieżka zamjynio na kamjynne pole, to też trzeba być troche ostrożny. Jednak ale widok ze szczytu był świetnóm satysfakcjóm. Zaczyno powoli kropić. Droga powrotno je długo, toteż pora sie powoli wrócić.
Wieczór rozpalómy piec i wszyscy absolwujymy niefałszowanóm finskóm saune. Po zagrzociu skok do jeziora. To nimo ceny wyświetlać, to sie człowiek musi zażyć!
Dziyń 7.
Dzisio my se troche przispali. Nima trzeba gnać. U Luirojärvisie czas naszej wyprawy puli. Dali do głymbi parku już nie pujdymy. Powoli sie zaczynómy wracać zpowrotym do cywilizacji. Naszo droga prowadzi na północ, wzdłuż zachodnigo brzegu jeziora. Tu nas zaskoczyły liczne bagna a nikierzi tam o mało bóta nie niechali. Jednak po godzinie utopianio sie w błocie sie droga poprawiła a reszta dnia już była prijymnóm prechadzkóm lasami północy. Czas od czasu nawet słonko zaśwjyciło i życie było pjynkne.
Podwieczór przichodzymy ku Kotaköngäs. Niedaleko tego oto posterunku je świetny wodospad. Warto go widzieć.
Nima tu chatka, jyno taki daszek. Oczywiście nieśmi brakować ognisko. Z racji tej, że daszek je turystami nie wyużyty a nóm sie nie chce stawiać namioty, ułożymy dzisio głowy w nim. Wszystko wskazywało na to, że sie tego dnia już nic ciekawego nie stanie …
W nocy tempteratura spadła gdzieś około 5 stopni. Trójka ekipowiczów z dobrymi śpiworami sie słodko spała, jednak tyn czworty, kiery przed wyprawóm oszacowoł, że warunki bedóm przyjazne, a że nie trzeba brać extra kila, zaczón klepać kose. To w kóńcu doprowadziło do tego, że gdziesi nad ranym trzepiónc sie cały rozpolił wielkóm watre, aby sie troche zagrzoć a na szybko stawioł w nocy namiot a w nim sie hajcowoł butlóm gazowóm, aby do rana jakosi wytrzymoł. To by mógło być na jedyn dziyń dość, ale …
W nocy żech sie obudził, godzina raczej nieznano. Procesy biologiczne do rana by nie poczkały, to żech z niechyńcióm wyloz ze śpiworu i zabiegnył za drzewko. Problem był w tym, że boso. Rozespany na drodze powrotnej do ciepła żech zakopnył o kamjyń kiery tam tak szkarednie leżoł w pośrodku moji trasy. Rzuciłech jednóm, może dwie zgrabne k***y, co wyczerpało sprawe. Wlóz żech do śpiworu i słodko zasnył.
Dziyń 8.
Rano sie budzym ze spuchłóm a bolawóm nogóm. Pośredni palec na prawej nodze je podejrzanie siny. Na noge nie poradzym naszłapnyć. Po jaksim czasie, co my dumali, co z tym, sie nie do nakóniec nic robić. Palec sie przilepiło ku jego sómsiadowi, z grymasóm żech wsunył noge do bóta i trzeba iść. Boli to jak prosiacko. Na rozbitóm noge sie nie do stanyć a tak poskakujym po tej drugi. Na Rautulampi to je 8 km. Beje to sranda.
Naszczyńści nóm ale życzy pogoda a tak oprócz hopskajoncego inwalidy nas tropjóm jyny masy kumorów, kiere jak człowiek nie idzie dość szybko sóm ganc wszyndzi.
Tych 8 kilometrów my szli razym cosi około 8 godzin. Olimpijski tempo. Całe szczyńści, w cióngu dnia se noga pomału dała do kupy. Złómany palec isto nie beje.
Na Rautulampi my postawili namioty. Rozpolili ognisko a palec ze samej radości ganc przestoł boleć.
Dziyń 9.
Dziyń dziewiónty je odpoczynkowy. Na Rautulampi my sie wrócili na droge, kieróm my uż przedtym szli. Na Luulapmi to je 2 i poł godziny a tak wychodzymy aż około połednia.
Na droge nóm śwjyci słóneczko a nimoże to wszystko wokól być piekniejsze. Jednak na pół cesty sie zza kopca przignoł niesamowity czorny mrok, a jak sie spuścił deszcz, to my byli za moment kómpletni mokrzi. Zanim my jednak wycióngli peleryny a ciepli ich przez pleco, tak było po deszczu.
Na Luulampi my doszli uż jednak w całkym suchym stanie. Wyjóntkym były jyny moje bóty. Na wyprawe żech sie zebroł lechki tenisówki. Ty sie w lokalnych warunkach specjalnie nie sprawdziły. Starczy, aby sie ku wodzie jyno przibliżyły a w momencie móm w nich ganc mokro. Po tygodniu marszu w takich bótach mnie woda już moc nie przejmuje a tak, jak je trzeba przebrodzić potok, tak ich ani nie zdejmujym. Na Luulampi sie to wysuszy.
Podwieczór mi partyja zaś pozasypjała, tak żech sie zrobił wycieczke do niedaleki Killopy.Wieczór znów na znanym nóm już mjejscu, przi ognisku w pośrodku wielkigo pokoju turystycznego w cieple i pod dachym chaty.
Dziyń 10.
Zaczynómy sie uświadamiać, że sie powoli bliży kóniec. Do Saariselki to je co by kamjyniym ciepnył a reszte doszeł. W cióngu dnia my poszli jyno pore kilometrów a aby to nie było po nudnych drogach dlo samochodów, tak my to zebrali wszelijak na około po leśnych ścieżkach.
Popołedniu przichodzymy do Rumakuru. Wieczór, jak zawsze ognisko, gdosi czyto ksiónżke, gdosi sie szeł podziwać po okolicy. Nocuje tu z nami jeszcze jedna Finka, studentka medycyny, kiero mo podobnie jak my za sebóm pore dni w parku a tak sie nawzajym wykłodómy, gdo co zażył.
Dziyń 11.
Finka odchodzo wcześnie rano. Śpjycho na autobus a mo to do dziedziny eszcze kyns cesty. My mómy czas, my jadymy aż jutro. Po ranu sie lyniwje pakujymy a dopołednia sie powoli przesuwómy do Saariselki.
Pjyrsze, jak my prziszli do miata, tak my nabrali kierunej supermarket. Po 10 dniach w lesie człowieku porzóndzie wygłodnieje. Nakupili mi rozmaite pieczywo, słodycze a oczywiście piwo. Je niesamowite jak może być zwykło sucho bułka smaczno.
Biwak dzisio rozłożymy kónsek za miastym u małego ogniska, kiere je na skraju lasu. Prziłónczo sie do nas starszy Fin. Po naszymu nie umi, po angielsku też tak sie moc nie powykłodómy ale to nie wadzi. Posiedzioł z nami godzine, potym sie rozłónczył i odeszeł. Na wieczór sie pokozoł jeszcze inny. Facet, co na motocyklu przejyżdżo całóm północ. Powykłodali my do późnych godzin. Na noc sie wrócił do swojigo hotelu.
Dnia już powoli zaczyno ubywać. W nocy sie na chwile robi ćma. Idymy spać.
Dziyń 12.
Rano sie trzeba pryndko pozbjyrać. Autobus nie poczeko. Po jednaki trasie, jak my na północ przijechali, teraz je trzeba sie wrócić. Autobus ze Saariselki do Rovaniemi, pore godzin czekanio i dali popołudniowym pocióngym do Oulu. Samolot nóm leci wcześnie rano a nocleg tu nimómy. Wieczór spyndzómy chodzynim po mieście a na noc my sie przesunyli na lotnisko. To je otwarte nonstop. Tu mogymy doczkać dalszego dnia.
Dziyń 13.
Ostatni dziyń, wcześnie rano, pakujymy wszystki rzeczy, niechujymy sie odbawić i wio samolotym z powrotym na południe. Samolot z Helsinek do Pragi leci aż wieczór, to też mómy pare godziń na zwiedzyni miasta.
V Pradze już jyny szybko na pocióng i przed północóm stojymy na peronie w Cieszynie, tam, gdzie my przed dwóma tygodniami zaczynali.A